Sarracenia purpurea var. venosa
Algemeen
Sarracenia purpurea var. venosa, in het Nederlands ook wel paarse trompetbekerplant genoemd, is een fascinerende vleesetende plant uit Noord-Amerika. Deze plant behoort tot de trompetbekerplantenfamilie (Sarraceniaceae) en wordt gekenmerkt door zijn stevige, openstaande bekervormige bladeren. Als tuinliefhebber word je vaak gefascineerd door de kleurrijke en functionele bekers, waarmee de plant efficiënt insecten vangt. Door zijn harde bladeren is dit een van de meest geliefde en eenvoudigst te houden soorten binnen het geslacht Sarracenia.
Uiterlijke kenmerken
Wat opvalt aan deze variant zijn de opvallend dikke, behaarde bekers. De kleur varieert van robijnrood tot diep paars, met groene tinten aan de basis en opvallende aderen. De bekers staan vaak in een rozet dicht bij de grond en kunnen tot ongeveer 20 cm hoog worden. Opvallend is de stevige, soms bijna leerachtige bladrand, een duidelijk kenmerk dat deze variëteit onderscheidt van andere Sarracenia purpurea-vormen.
Levenswijze
Deze plant is volledig aangepast aan het vangen van prooien, meestal insecten. De bekers vormen een val waar regenwater in blijft staan. Insecten worden door nectar en de kleurrijke bekers aangetrokken, vallen in het water en worden daar langzaam verteerd door enzymen en bacteriën. De carnivore levenswijze biedt de plant een strategisch voordeel in voedselarme moerasbodems.
Habitat en bescherming
In het wild vind je deze soort vooral in veengebieden, natte heide, moerassen en langs vennen in het oosten van Noord-Amerika. Omdat deze habitats door menselijk ingrijpen steeds schaarser worden, staat de soort regionaal onder druk. In veel landen geldt beschermingsstatus; het is verboden om exemplaren uit de natuur te halen. Gelukkig zijn er wereldwijd veel kwekers die deze soort duurzaam vermeerderen.
Cultivatie
Vanwege zijn robuustheid is deze Sarracenia uitstekend geschikt voor beginners, zowel binnenshuis als in een buitenmoeras of -vijver in Nederland. Zaad kiemt makkelijk mits koudstratificatie wordt toegepast. Volgroeide planten kunnen jarenlang leven als ze de juiste zorg krijgen.
Bijzonderheden
Wat ik persoonlijk mooi vind aan deze soort, is de duidelijke structuur in de bekerwand: de dikke, behaarde oppervlakken beschermen tegen uitdroging en koude, een aanpassing aan het noordelijke klimaat. Ook ’s winters kunnen de bekers overeind blijven staan, soms zelfs onder een sneeuwlaag! Als extra wetenswaardigheid: Sarracenia purpurea var. venosa wordt vaak verward met de Noord-Amerikaanse cobralelie (Darlingtonia californica), maar is hieraan niet nauw verwant.
Verzorging
Licht
Deze vleeseter houdt van veel licht. Zet haar bij voorkeur op een plek met minimaal vijf uur direct zonlicht per dag. Buiten op een zonnige veranda of vensterbank op het zuiden doet ze het uitstekend. Te weinig licht zorgt voor langgerekte, groene bekers zonder mooie kleuren.
Temperatuur
In de groeiperiode waardeert ze temperaturen tussen de 15 en 30 °C. ’s Winters kan ze lichte vorst verdragen tot ongeveer -10 °C, mits de wortelkluit niet volledig bevriest. Buitenteelt in Nederland is dus zeer goed mogelijk, zeker in een veenmoerasbak.
Water
Gebruik uitsluitend zacht water, zoals regen- of gedemineraliseerd water. De bekers mogen altijd enkele centimeters in een schaaltje water staan tijdens het groeiseizoen, want uitdroging is fataal. Ververs water geregeld om muggenplagen te voorkomen.
Grond
Zorg voor een luchtig, zuur veensubstraat. Ideaal is een mix van ongekalkt witveen (turf) en grof perliet of kwartszand zonder meststoffen. Gewone potgrond is uit den boze!
Voeding
Normaal gesproken hoeft deze plant niet gevoerd te worden; ze vangt haar eigen voedsel. Geef nooit kunstmest, want dit is schadelijk voor de wortels. Eventueel kun je bij binnenkweek af en toe een klein insect aanbieden.
Luchtvochtigheid
Hoewel ze van nature uit natte moerassen komt, verdraagt deze soort binnen verrassend goed een lagere luchtvochtigheid (tot 50%). Hogere luchtvochtigheid bevordert echter wel de kleur en groei, vooral tijdens warme zomerdagen.
Rustperiode
Van oktober tot maart houdt de plant een rustpauze. De groei stopt, sommige oude bekers sterven af. Zet haar tijdens deze periode koel (tussen 0–10 °C) en geef wat minder water, maar laat de pot nooit helemaal uitdrogen.
Veelvoorkomende problemen
Bladeren verkleuren of verbranden
Oorzaak: Te veel direct zonlicht zonder geleidelijke gewenning.
Oplossing: Laat de plant langzaam wennen aan feller licht door haar geleidelijk langer bloot te stellen aan direct zonlicht.
Bruine bladranden
Oorzaak: Te hard leidingwater of te hoge meststofconcentraties.
Oplossing: Gebruik alleen zacht (regen/gedemineraliseerd) water en geef geen kunstmest.
Geen nieuwe bekers in het voorjaar
Oorzaak: Te warme of te korte koelrustperiode, of te weinig licht na de winter.
Oplossing: Zorg voor een ongestoorde, koude rustperiode en zet de plant vroeg in het jaar al licht.
Witte schimmel op de bodem
Oorzaak: Slechte ventilatie, te natte grond of oude, rottende bekers.
Oplossing: Verwijder afgestorven materiaal, geef iets minder water en zorg voor voldoende luchtcirculatie.