Pinguicula agnata
Algemeen
Pinguicula agnata is een betoverende vleesetende plant die afkomstig is uit Mexico. Ze behoort tot het geslacht Pinguicula, in het Nederlands ook wel 'vetblad' genoemd. Pinguicula agnata is geliefd onder liefhebbers door haar sierlijke bladeren, eenvoudige verzorging en de capaciteit om hardnekkige rouwvliegjes en andere kleine insecten met gemak te vangen. Ze wordt vaak aangeraden aan beginnende liefhebbers van vleesetende planten.
Uiterlijke kenmerken
Deze soort kenmerkt zich door brede, lepelvormige bladeren die in een fraaie rozet groeien. De bladeren zijn lichtgroen tot limoenachtig van kleur en bedekt met glinsterende klierharen die een kleverige substantie afscheiden. Kleine insecten worden op deze druppels gevangen en verteerd. In bloeitijd produceert ze betoverende, zachtpaarse bloemen met een delicate, zoete geur. De bloemen groeien op slanke steeltjes ruim boven het bladoppervlak uit.
Levenswijze
Het vetblad vangt haar prooien passief: de kleverige druppels op het bladoppervlak trekken kleine insecten aan, waarna deze blijven plakken en verteerd worden. Insecten vormen een aanvulling op de voeding, vooral wanneer de bodem arm is aan mineralen. Buiten de groeiperiode trekt de plant zich soms wat terug en vormt dan meer compacte, kleinere bladeren zonder kleefstof. Hierdoor overleeft ze drogere of koelere periodes.
Habitat en bescherming
In haar natuurlijke habitat groeit ze in kalkrijke, licht vochtige gebieden met veel licht, vaak op rotsachtige hellingen van centraal-west Mexico. Grondwater en regenval zijn belangrijk, maar de plant staat nooit langdurig met haar wortels in water. Haar habitat wordt bedreigd door landbouw en het verdwijnen van natuurlijke landschappen. Gelukkig zijn er wereldwijd veel enthousiaste kwekers en behoudprogramma’s die de soort beschermen.
Cultivatie
Wegens haar tolerantie voor kamertemperaturen en eenvoudige wensen qua verzorging is het vetblad uitstekend te houden op een lichte vensterbank of in een kasje. Ze wordt vaak gebruikt in terrariums waar haar fraaie bladeren de show stelen en ze tevens functioneert als natuurlijke insectenbestrijder. Ze kan goed gecombineerd worden met planten als Alice's zonnedauw en de triggerplant.
Bijzonderheden
Een opmerkelijk feit is dat de bladeren zich kunnen aanpassen aan het seizoen: in de winter vormen zich zogenaamde ‘succulente bladeren’, die steviger en dikker zijn. Deze beschermen tegen uitdroging tijdens de rust. Ook handig: de bloemen zijn, in tegenstelling tot vele andere vleesetende planten, vaak zelfbestuivend waardoor zaad gemakkelijk gevormd wordt bij binnenteelt.
Verzorging
Licht
Deze plant houdt van veel licht, maar schroeiend direct zonlicht moet langzaam worden opgebouwd. Ideaal is een plek met helder, indirect licht of in de ochtendzon.
Temperatuur
Groeiseizoen: 18-28°C. Tijdens de koelere winterperiode mag de temperatuur dalen tot 10-16°C. Lager dan 5°C is af te raden.
Water
Gebruik altijd zacht water (regenwater of gedemineraliseerd water). Houd de grond in het groeiseizoen licht vochtig, maar voorkom dat de pot constant in een plas water staat. In de rustperiode mag de grond tussen gietbeurten wat opdrogen.
Grond
Een mengsel van 2 delen fijn turf en 1 deel grof zand of perliet werkt uitstekend. Geen gewone potgrond en zeker geen kalkrijke materialen toevoegen.
Voeding
Meststoffen zijn niet nodig. Af en toe een gevangen insect voorziet in alle benodigde sporenelementen. Geef dus nooit extra kunstmest.
Luchtvochtigheid
Ideaal tussen de 50-75%. In een gemiddeld huishouden is dit goed te realiseren. Bij zeer droge lucht kan besproeien rond de plant uitkomst bieden, maar vermijd water op de bladeren.
Rustperiode
In de winter wordt de groei tijdelijk vertraagd. Zet de plant iets koeler en geef minder water. Dit bevordert de bloei en gezondheid in het voorjaar.
Veelvoorkomende problemen
Bladeren verkleuren of verbranden
Oorzaak: Te veel direct zonlicht zonder geleidelijke gewenning.
Oplossing: Laat de plant langzaam wennen aan feller licht door haar geleidelijk langer bloot te stellen aan direct zonlicht.
Bruine bladranden
Oorzaak: Te hard leidingwater of te hoge meststofconcentraties.
Oplossing: Gebruik alleen zacht (regen/gedemineraliseerd) water en geef geen kunstmest.
Geen groei of slechte bloei
Oorzaak: Onvoldoende licht of te hoge wintertemperatuur.
Oplossing: Plaats de plant lichter of zorg voor een koelere rustperiode.
Bladeren verschrompelen
Oorzaak: Te droge grond, vooral tijdens groeiseizoen.
Oplossing: Houd de grond licht vochtig, zeker van lente tot herfst.