Drosera capensis
Algemeen
Drosera capensis, beter bekend als Kaapse zonnedauw, is een bijzonder geliefde vleesetende plant binnen de zonnedauwenfamilie. Oorspronkelijk afkomstig uit Zuid-Afrika, staat deze soort bekend om haar prachtige, ingesloten bladeren bezaaid met glinsterende plakkerige kliertjes. Door haar sierlijke uiterlijk en eenvoudige verzorging is ze bij veel liefhebbers – van beginner tot gevorderde plantenliefhebber – een populaire keuze.
Uiterlijke kenmerken
Deze zonnedauw vormt een rozet van smalle, lijnvormige bladeren die tot 15 cm lang kunnen worden. De groene bladeren zijn bedekt met honderden kleine rode tot doorschijnend glinsterende tentakeltjes. Aan de uiteinden van deze tentakels zitten klierhaartjes die een kleverige, glinsterende druppel afscheiden: het 'zonnedauw'. In de zomer vormt de plant slanke bloemstengels tot wel 30 cm hoog, met daarop talloze kleine, lila tot lichtroze bloemen.
Levenswijze
Kaapse zonnedauw is een actieve valstrikplant. Ze vangt haar prooien met behulp van kleverige druppels op haar bladeren. Wanneer een insect op het blad terechtkomt, raakt het verstrikt. Hierna buigen de tentakels langzaam naar het gevangen insect toe, waarna verteringsenzymen worden uitgescheiden om het insect af te breken en voedingsstoffen op te nemen.
Habitat en bescherming
Deze soort groeit van nature in vochtige, lichtzure veengebieden en draslanden in de Kaapregio van Zuid-Afrika. In het wild is ze veerkrachtig, maar kan de stand onder druk komen te staan door drainage, winning van veen en habitatverlies. Gelukkig is ze buiten haar natuurlijke verspreidingsgebied wijdverspreid in cultuur en is er geen sprake van ernstiger bedreiging voor het voortbestaan.
Cultivatie
Door haar aanpassingsvermogen en tolerantie is Kaapse zonnedauw in cultuur zeer gemakkelijk. Ze kan zelfs als kamerplant gekweekt worden, mits haar basisvoorwaarden in acht worden genomen. Een zonnige vensterbank, natte voeten en arme, zure grond zijn doorgaans voldoende om haar gezond te houden.
Bijzonderheden
Wat bijzonder opvalt aan deze zonnedauw is de beweeglijkheid van haar tentakels: na vangst van een prooi buigen de tentakels actief naar het insect toe. Ook kan de plant zich gemakkelijk uitzaaien via zaad, waardoor je bij succesvolle bloei en bestuiving al snel kleine nieuwe plantjes rondom de moederplant vindt.
Verzorging
Licht
Deze vleestende plant heeft veel licht nodig. Een plek op de vensterbank met enkele uren direct zonlicht per dag is ideaal. Let op voor te felle middagzon in de zomer; een gefilterde standplaats kan in die periode gewenst zijn.
Temperatuur
Kamertemperaturen tussen 15 en 30°C zijn perfect. Ook lagere temperaturen tot zo’n 5°C worden kortdurend verdragen, zolang ze niet permanent zijn. Vorst wordt niet overleefd.
Water
Altijd natte voeten! Zet de pot in een schotel met ongeveer 2 cm regenwater of gedemineraliseerd water. Laat de pot nooit helemaal uitdrogen, maar laat ook geen water wekenlang stilstaan in koude wintermaanden.
Grond
Een mengsel van 50% wit veenmosveen en 50% perliet (of grof zand) werkt uitstekend. Gebruik géén potgrond, compost, mest of kalkrijke substraten; deze zijn funest voor de gezondheid van de plant.
Voeding
Voedingsstoffen haalt deze plant grotendeels uit gevangen insecten. Geef nooit kunstmest. Bij gebrek aan prooien binnenshuis kunnen enkele kleine fruitvliegjes af en toe aangeboden worden. Doe dit spaarzaam.
Luchtvochtigheid
Deze soort verdraagt normale kamerluchtvochtigheid, maar hogere luchtvochtigheid (rond 50% of hoger) bevordert de groei en het vormen van mooie, volle tentakels.
Rustperiode
Kaapse zonnedauw kent geen uitgesproken winterslaap, maar groeit in de winter wel trager. Een lichte, koelere plek met iets minder water helpt haar om het seizoen rustig door te komen.
Veelvoorkomende problemen
Bladeren verkleuren of verbranden
Oorzaak: Te veel direct zonlicht zonder geleidelijke gewenning.
Oplossing: Laat de plant langzaam wennen aan feller licht door haar geleidelijk langer bloot te stellen aan direct zonlicht.
Bruine bladranden
Oorzaak: Te hard leidingwater of te hoge meststofconcentraties.
Oplossing: Gebruik alleen zacht (regen/gedemineraliseerd) water en geef geen kunstmest.
Bladeren worden zwart of rotten weg
Oorzaak: Te nat en koud, of slechte drainage van de grond.
Oplossing: Controleer de drainage, gebruik luchtig substraat en voorkom dat de plant langdurig in koud water staat.
Weinig of geen kleverige druppels
Oorzaak: Te lage luchtvochtigheid of te weinig licht.
Oplossing: Verhoog de luchtvochtigheid en geef meer (indirect) zonlicht.